Als je brein je bedriegt – Geertje Paaij
Geertjes dochter viel eerst ten prooi aan de bipolaire stoornis, vervolgens kwam ze tijdens haar opname in de ggz via social media in de ban van mensen die het slecht met haar voor hebben en weet ze zich op het nippertje te redden. Verder schreef ze regelmatig heftige verwensingen aan het adres van haar moeder en verbood meermaals contact van de instelling met haar ouders.
In ‘Als je brein je bedriegt’ beschrijft Geertje Paaij haar onderzoek naar de kennis binnen de ggz over de gevaren van social media, die bedroevend laag blijkt te zijn. De ggz wijst bij contactpogingen tussen ouders en dochter en ouders en ggz, steeds op de wettelijke volwassenheid en de rechten van vrijwillig opgenomen cliënten. Alleen bij gedwongen opnames kan de hulpverlening ingrijpen.
Haar oproep voor soortgelijke ervaringen levert een scala van andere schrijnende gevallen op, soms met suïcide-dreigingen en politie-interventies. Allemaal ‘schreeuwen’ ze om rechten, die de toegang tot social media in kunnen perken wanneer cliënten in een periode belanden waarin er sprake is van verminderde controle over hun eigen gedragingen en verminderd bewustzijn van hun eigen grenzen.
De schrijfster gaat verder met haar missie de hulpverlening te attenderen op het feit dat de samenleving steeds meer een digitale omgeving wordt en er weinig restricties verbonden zijn aan de manier van het omgaan met en over andere gebruikers. En de hulpverlening te overtuigen dat zeker psychisch kwetsbare mensen lang niet altijd de gevaren van hun eigen activiteiten kunnen inschatten en dat zij begeleid zouden moeten worden wat ze wel en wat ze niet kunnen verwachten op dat gebied. Verder wijst ze o.m. op de ongelukkige combinatie van prikkelgevoeligheid en activiteiten op de social media. Actief-zijn in de digitale wereld kan stressverhogend werken, waardoor cliënten uit balans kunnen raken en de psychische klachten kunnen verergeren.
Paaij pleit voor het invoeren van een risicoprofiel voor sociale media binnen het behandelplan, bij voorkeur met een training waardoor de cliënt goed voorbereid de digitale wereld kan betreden. Ze beschrijft een paar goede voorbeelden, die er gelukkig ook wel zijn, maar helaas nog te weinig.
De kracht van het boek is het ondubbelzinnig aantonen van de risico’s die kwetsbare mensen lopen op het gebied van de social media, het probleem aankaarten van de huidige onmogelijkheden tot interventie en de tips voor de ggz deze problematiek voor zover mogelijk op te kunnen lossen. Te hopen valt dan ook dat binnen de ggz deze noodkreten gehoord worden. Want, het zal je kind maar wezen…
Als je brein je bedriegt
Geertje Paaij
Uitgeverij Q
ISBN: 9789021409177