Die gekte zit in ons allemaal – John Jongejan

MT Uitgeverij 2022

John Jongejan werkt bij GGZ Breburg. Hij is gediplomeerd als ervaringsdeskundig en als professioneel hulpverlener.  

John voelde zich op jonge leeftijd al anders dan anderen. Als kind speelt hij de rol van een engel in een toneelstuk. Bij het uitspreken van de woorden ‘het is geschied’ ervaart hij zichzelf als buitengewoon. Achteraf gezien is dit het begin geweest van een leven met psychische uitdagingen dat door anderen niet altijd wordt begrepen. 

‘Die gekte zit in ons allemaal’ is een autobiografie die vertelt over de gevoelens en ervaringen van de schrijver met psychoses en herstel vanaf zijn kindertijd tot aan het nu. Het getuigt van durf om zo open en eerlijk jezelf te tonen in al je kwetsbaarheid. 

Als lezer wordt je meegenomen in een verhaal van vallen en opstaan. Dat verhaal is doortrokken van de jongensdroom om acteur te worden. Het brengt hem in zijn HAVO tijd van een kleine Zeeuwse dorpsgemeenschap naar Amsterdam. Daar zou het allemaal gaan gebeuren. Om geld te verdienen werkte hij in de travestie. In de grote stad vindt en verliest hij zijn eerste grote liefde. De werkelijkheid is hard confronterend. Hij belandt in een psychose die er behoorlijk inhakt.  

We volgen hem op zijn weg van opname naar herstel  terug op zijn geboortegrond en nabij zijn familie. Tegen het advies van zijn psychiater in verhuist hij naar Breda en werkt in een gay café. Een nieuwe psychose maakt dat hij op de PAAZ afdeling belandt. Daarna verblijft hij in een Rotterdamse inrichting op een afdeling voor jong volwassenen om therapie te volgen.  

Na twee jaar volgt een periode van beschermd wonen in Breda. Hij volgt een MBO opleiding tot verpleegkundige maar dat werk blijkt te zwaar voor hem. Het blijft zoeken, zowel naar de liefde als naar een beroep. Het afscheid nemen van de droom om ooit acteur te worden is moeilijk.  

Er komt een kering nadat het pijnlijke besef is doorgedrongen waar hij staat in zijn leven en in de maatschappij, met een door het UWV erkende levenslange uitkering. Hoe nu verder te gaan? Verbondenheid met familie en belangrijke anderen maakt dat er een positieve ommezwaai komt. Zo nu en dan bezoekt hij een activiteitencentrum van de GGZ.  

Door zich te verdiepen in wat er met hem aan de hand is komt hij op het pad van de ervaringsdeskundigheid. Het volgen van de opleiding tot ervaringsdeskundige gaat niet zonder slag of stoot. Soms overvalt de paniek hem als hij daarheen op weg is. Maar hij is een doorzetter! 

In het laatste deel van zijn boek beschrijft hij voorbeelden van zijn werk als ervaringsdeskundige. Af en toe, als hij teveel hooi op zijn vork neemt, wordt hij toch weer door paniek overvallen. Hij weet nu echter wat te doen om weer in balans te komen.  

‘Die gekte zit in ons allemaal’ is een bijzonder en kleurrijk boek wat betreft vormgeving en illustraties. Het toont het belang aan van het delen van ervaringskennis omdat we zo begrip voor elkaar kunnen krijgen.  

Addy Bakx