Alles stroomt – Lief Vleugels
Waarom worstelt de één zo enorm met het leven en lijkt de ander daarmee geen enkele moeite te hebben? Maar is dat wel zo of kijken we dan teveel naar de buitenkant?
Lief Vleugels neemt ons mee in haar binnenwereld en die van haar dochter Matilde, die in 2014 samen met haar partner een einde aan haar leven maakte. Om de privacy van de betrokkenen te beschermen, heeft ze hen een andere naam gegeven.
In het korte voorwoord vertelt ze waarom ze het boek heeft geschreven. Matilde had ooit over haar leven en ervaringen in de psychiatrie willen schrijven en Lief doet dat namens haar, met hulp van de 25 dagboeken die haar dochter haar naliet. Matilde leed aan depressies, manische episodes en psychoses.
De titel van het boek verwijst naar de Griekse uitdrukking Panta Rhei (alles stroomt), dat staat voor de gedachte dat alles altijd in beweging en daardoor veranderlijk is. Het is een intens en open verhaal dat mij enorm heeft geraakt. Een boek over liefde en verlies, lijden en euforie.
Niet alleen de geschiedenissen van moeder en dochter worden verteld, maar ook hun gevoelens en gedachten komen bloot te liggen. Lief heeft zichzelf eveneens verloren in depressies en dat bond hen, maar dreef hen ook uit elkaar.
Na de dood van haar dochter weet ze niet hoe ze verder moet en schrijft: “De rest van de wereld leeft verder alsof er niets aan de hand is. Een deel van mij voelt zich verplicht het te aanvaarden, een ander deel, het grootste, wordt er razend van. Ze lijken me toe te schreeuwen: het wordt tijd om jezelf bijeen te rapen en verder te gaan met je leven. Alsof het grootste verdriet na twee maanden voorbij hoort te zijn. Het grootste verdriet wordt elke dag groter. De kwaadheid ook. Ik ben kwaad op de wereld omdat die verder draait, terwijl hij op 16 maart tot stilstand had moeten komen.”
In haar afscheidsbrief schrijft Matilde:
“Lieve moeke,
Dit is de laatste bladzijde van dit dagboek. Schrijf alsjeblieft met dit materiaal het boek dat er bij Willem en mij nooit van gekomen is. Ik heb er alle vertrouwen in. Nu doen we het samen…
De laatste twee dagen van ons leven stuur ik je nog per brief, zodat ik dit dagboek nu al kan versturen en je het zeker maandag of dinsdag hebt. Samen met dit dagboek ontvang je ook een laatste wilsbeschikking.
Lieve moeke, veel sterkte. Ik weet dat je de kracht hebt om verder te gaan. En weet: afscheid nemen bestaat niet.
Matilde en Willem”
Ilona Lekahena