“Je zou eens wat egoïstischer moeten zijn,” zeg ik tegen hem. Hij kijkt me aan alsof hij het in Keulen hoort donderen. “Ja,” vervolg ik, “altijd maar bezig zijn met wat anderen nodig hebben, geeft je misschien even een goed gevoel, maar op de lange duur put het je uit. Als je steeds met anderen bezig bent — wanneer ben je er dan voor jezelf?” 

Jaren geleden 

Dat ik dit nu tegen een cliënt zeg, is eigenlijk bijzonder. Want dit had jaren geleden ook prima tegen mij gezegd kunnen worden. Zo’n elf jaar geleden tijdens een workshop zei de trainer iets wat me altijd is bijgebleven. Hij zei: “Als je een ander helpt, zeg je eigenlijk: jij kunt het niet, dus laat mij het maar doen.” Dat was voor mij een echte eyeopener. 

Natuurlijk is het goed en belangrijk om anderen te helpen. We hebben tenslotte allemaal wel eens hulp nodig. En samenwerken is iets moois.  

Ik heb bepaalde kennis en vaardigheden, maar ik weet lang niet alles — en ik kan zeker ook heel veel níét. Dan is het fijn als er anderen zijn die me kunnen bijstaan. Tegelijkertijd geldt ook: als ik altijd overal bij geholpen word, probeer ik zelf niets meer. Dan leer ik niets nieuws en komt mijn ontwikkeling stil te staan.  

En waarom was ik eigenlijk zo bezig met het helpen van anderen? Deed ik het voor de ander of stiekem vooral voor mezelf, zodat ík me even goed zou voelen?  

Tegenwoordig let ik beter op wat ik doe en waarom ik iets doe voor een ander. Want soms is het voor de ander juist veel waardevoller als ik achterover leun, luister en er simpelweg ben.  

Helpen is mooi! 

De cliënt tegenover mij is opgegroeid als kind van een ouder met psychische problemen (KOPP). Van jongs af aan kreeg hij te horen dat hij niet zo egoïstisch moest zijn en anderen moest helpen. En dat is precies wat hij is gaan doen. Hij heeft talloze mensen geholpen en dat zal hij ongetwijfeld blijven doen. En dat is ook heel mooi.  

Maar nu mag hij óók wat ‘egoïstischer’ worden. Hij mag leren meer aan zichzelf te denken — want zorgen voor jezelf is minstens zo belangrijk als zorgen voor een ander. Pas als je goed voor jezelf kunt zorgen, kun je er écht zijn voor iemand anders.

Dicky Meijer